Ik kan niet genoeg benadrukken hoe waardevol het is om jouw zelfkennis te vergroten. Een periode van stilstaan en dichter bij jezelf komen brengt je zoveel in je verder leven. Wanneer je dicht bij jezelf kunt blijven worden keuzes makkelijker en je kunt jezelf accepteren zoals je bent.
Voordat je duikt in het proces van het vergroten van je zelfkennis is het belangrijk stil te staan bij de mate waarin je juist al dicht bij jezelf bent of van jezelf af staat. Hoe je dat aanpakt kun je hier en hier lezen. Zodra je helder hebt of je juist comfortabel met jezelf bent of niet kun je aan de slag met het vergroten van je zelfkennis. En ik ga je natuurlijk handvaten aanreiken om daarmee aan de slag te gaan!
Zelfkennis vergroten: zo pak je het aan
Even een disclaimer vooraf, in deze fase zul je nog altijd veel in je hoofd zitten. Het gaat erom dat je jezelf nog beter gaat leren kennen. Schrijf in deze ontdekkingsfase vooral veel op. Je kunt het later teruglezen en zo stimuleer je je brein er weer bij stil te staan. Neem voor deze fase ook ruim de tijd. Je kunt niet in 1 dag weer helemaal tot jezelf komen. Je zou zelfs kunnen zeggen dat het een proces is dat je je hele leven blijft doorlopen. Dat klinkt misschien ontmoedigend, want jij wil nu eindelijk wel eens antwoord vinden op die vraag wie ben ik nu eigenlijk? Dat snap ik, en daarom kun je toch vandaag al de eerste stap zetten. Leg je to-do’s even aan de kant, telefoon op stil en open zeker even geen sociale media.
Je kunt beginnen met jezelf iedere dag wat mooie vragen te stellen. In deze blog heb ik er een paar voor je op een rijtje gezet. Het zijn er 19 dus een hele hoop. Misschien kun je er 3 of 4 per keer proberen te beantwoorden. Dit zodat je niet te snel naar de volgende vraag overstapt, maar echt de tijd neemt om de antwoorden uit jezelf naar boven te halen.
Kernwaarden
Naast jezelf mooie vragen te stellen kun je ook veel zelfkennis halen uit je waarden. Weet je wel dat ene onderdeel uit ‘normen en waarden’. Waarden zeggen iets over wat jij belangrijk vind, waarom doe je dingen zoals je ze doet. Het vinden van je kernwaarden is heel erg belangrijk. Ze helpen je in tijden dat je moeilijke beslissingen moet nemen, omdat ze weergeven wat jij echt belangrijk vind. Daarentegen kan het veel stress opleveren als je altijd tegen je eigen kernwaarden in gaat. Jouw omgeving kan te veel afwijken van je kernwaarden waardoor je jezelf ontevreden voelt. Het spreekt voor zich dat je dat enkel kunt veranderen als je weet wat dan precies jouw kernwaarden zijn.
Jouw kernwaarden ontdekken helpt je om een helder beeld te krijgen van je eigen ik. Je kunt makkelijker onderscheid maken tussen iets wat voor jouw belangrijk is en iets wat je omgeving je heeft aangeleerd wat belangrijk is. Hierdoor zul je makkelijker je eigen beeld kunnen vormen van wie je bent.
Oefening: Er zijn talloze kernwaarden op te noemen, maar welke passen nu bij jou? Neem onderstaande kernwaarden als voorbeeld. Pak een pen en 10 papiertjes. Ga alle kernwaarden langs en voel welke jij belangrijk vind. Denk er niet te lang over na, probeer op je intuïtie af te gaan. Kies er eerst 10. Vervolgens ga je deze 10 een voor een naast elkaar leggen en bekijk je welke je het belangrijkst vind. Uiteindelijk houd je 5 kernwaarden over (3 mag ook). Deze vijf zijn jou echte kernwaarden. Deze kun je in het vervolg gebruiken om te toetsen of een keus die je wilt maken past bij je kernwaarden. Blijf je dicht bij je kernwaarden, dan voel je je op en top jezelf.
Een extra ‘test’ om je kernwaarden te toetsen op echtheid is door naar je lijstje van kernwaarden te kijken en jezelf de vraag te stellen. Ben ik trots op deze kernwaarden? Passen deze kernwaarden echt bij mij en zou ik ze in alle situaties het belangrijkst vinden?
Oefening 2: je kunt je kernwaarden nog effectiever in gaan zetten door ze meteen toe te passen vandaag. Pak je 5 of 3 kernwaarden die je hebt geselecteerd erbij. Start met opschrijven wat de kernwaarden precies voor jou betekenen.
Een van mijn belangrijkste kernwaarden is plezier. Dat betekent voor mij dat ik iedere dag met plezier wil starten en afsluiten. Dat maak ik concreet door genoeg dingen in te plannen op een dag die mij plezier brengen, zoals even buiten wandelen. Daarnaast blik ik ook aan het eind van de dag terug op kleine geluksmomentjes in mijn dankbaarheidsdagboekje zodat ik weer even stilsta bij dat plezier.
Kernkwaliteiten
Naast kernwaarden bezit je ook kernkwaliteiten. Waarden gaven aan wat je belangrijk vind, kwaliteiten geven eigenschappen of karaktertrekken aan die uniek voor jou zijn. Het zijn kwaliteiten waar je goed in bent, die je makkelijk afgaan. Soms gaat een kernkwaliteit je zelfs zo makkelijk af dat je er niet bij stilstaat. Je realiseert je niet dat het een kwaliteit is waarmee je anderen zelfs kan helpen omdat zij die kwaliteit niet bezitten.
Oefening: Ga bij jezelf eens goed na welke kwaliteiten jij bezit door op te schrijven welke bezigheden je heel gemakkelijk afgaan. Om nog meer naar boven te halen kun je nadenken over bezigheden op verschillende vlakken, zoals thuis met je gezin, als je met vrienden bent, op je werk of in je vrije tijd. Als je het moeilijk vind bedenk dan eens bij welke bezigheden jij helemaal de tijd vergeet.
Oefening 2: Pak er pen en papier bij en ga eens nadenken over hoe je als kind was. Wat deed je het allerliefst? Wat wilde je vroeger worden? Schrijf alles op wat er in je opkomt. Vervolgens ga je op zoek naar patronen en overeenkomsten tussen al die punten. Het kan voor helderheid zorgen in wat jij diep van binnen graag zou willen. Zo wilde ik altijd juf worden, maar speelde ik ook graag met poppen en buiten in de natuur. Ook schreef ik al kleine verhalen (een voorloper van mijn blog misschien?). Een zorgzame en coachende persoonlijkheid dus. Als je niet meteen verbanden ziet tussen wat je vroeger wilde worden en je kernkwaliteiten dan is dat niet erg. Laat het even rusten en kijk er later nog eens op terug.
Je kernwaarden en kernkwaliteiten kunnen al voor veel opheldering zorgen wat betreft zelfkennis. Stapje voor stapje kom je steeds dichter bij jezelf. Toch zou ik je aanraden het hier niet bij te laten. Ga iedere dag een beetje aan de slag met jezelf ontdekken. Dat hoeft echt niet zwaarmoedig en moeilijk te zijn. Zelf houd ik bijvoorbeeld van lezen, door af en toe een boek te lezen over persoonlijke ontwikkeling leer ik ook veel over mezelf. Zo heb ik geleerd dat ik introvert en hoogsensitief ben. Daar schreef ik ook blogs over, lees ze eens en misschien herken je jezelf er wel in! Zo zet je iedere dag stapjes om jezelf te begrijpen en het allerbelangrijkst, te accepteren.
