Bij het starten van een eigen onderneming begin je met het schrijven van een bedrijfsplan. Maar waarom eigenlijk? En hoe pak je dat dan aan? In deze uitgebreide blog vertel ik je er alles over. Zodat jij met praktische tips aan de slag kunt en dit klusje kunt gaan rocken!
Wat is een bedrijfsplan?
Voordat we verdergaan, wat is een bedrijfsplan nu eigenlijk? In feite kan een bedrijfsplan van alles zijn, maar de basis is dat het beschrijft wat je met het bedrijf wilt bereiken en hoe. De meningen over de inhoud en lengte van een bedrijfsplan zijn verdeeld. Sommige ondernemers gaan er gewoon voor zonder een gedegen plan op papier te zetten, terwijl anderen juist wel pleiten voor het schrijven van een goed bedrijfsplan. Het kan in ieder geval geen kwaad om eens stil te staan bij de wat en hoe vraag omtrent jouw bedrijfs idee. Hoe je dat in een bedrijfsplan verwerkt is afhankelijk van dat idee en de toepassing van je bedrijfsplan. De toepassing kan namelijk twee kanten op gaan. Enerzijds kun je het bedrijfsplan intern gebruiken als een leidraad voor de te nemen stappen. Anderzijds kun je een bedrijfsplan extern inzetten om bijvoorbeeld investeerders te vinden.
Waarom zou je een bedrijfsplan schrijven?
Voordat we dieper ingaan op het schrijven van jouw bedrijfsplan eerst even antwoord op de vraag, waarom een bedrijfsplan schrijven belangrijk is. Want zoals gezegd zijn de meningen daarover nogal verdeeld. Toen ik zelf een tijdje terug begon met schrijven voor mijn business ideeën startte ik met google-en. Ik zocht op wat er allemaal in een bedrijfsplan moet komen. En wat me opviel is dat de meeste artikelen vrij simplistisch waren. Ik kwam er niet echt verder mee. Als ik de artikelen mocht geloven kan je een bedrijfsplan wel even in 1 dag schrijven. Het gevolg hiervan was dat ik het niet zo serieus meer nam. Waarom zou ik een plan maken dat niemand ooit leest en waar alleen wat globale punten in staan? Tegelijkertijd leek me het schrijven van een gigantisch bedrijfsplan ook wat overdreven.
Tijdens mijn master studie zijn we 14 weken uitgebreid aan de slag gegaan met het uitwerken van een bedrijfs idee. Dit was het moment waarop ik de werkelijke waarde ging inzien van een bedrijfsplan. Het is niet enkel en alleen het opschrijven van je idee, je toetst ook of het idee haalbaar is. Of er vraag naar is, of het financieel haalbaar is en of je het in je eentje zou kunnen starten. Tijdens het schrijven van een bedrijfsplan wordt je als (toekomstig) ondernemer steeds weer uitgedaagd om over elk aspect van je bedrijf goed na te denken. Hierdoor denk je wellicht aan zaken of ontdek je nieuwe informatie die je in eerste instantie niet wist. Je krijgt stap voor stap steeds meer gevoel bij jouw eigen bedrijfs idee. Dat is de interne waarde van de tijd die je steekt in het schrijven van een bedrijfsplan. Daarnaast is er ook nog externe waarde. Wanneer je alle stappen goed in overweging neemt zul je beter beslagen ten ijs komen bij een eventuele investeerder. Je maakt een goede eerste indruk bij een investeerder wanneer je een goed plan klaar hebt liggen. Een investeerder weet namelijk dat dit ook betekent dat je door een intensief denkproces bent gegaan. Tegelijkertijd straal je commitment uit wanneer je kunt aantonen dat je tijd hebt gestoken in het ontwikkelen van jouw bedrijf.
Inhoud van een bedrijfsplan
De mening over de inhoud van een bedrijfsplan zijn verdeeld en is daarnaast afhankelijk van het type bedrijf en doel van het plan. Toch zijn er wel enkele onderdelen minimaal vereist om een bedrijfsplan van goede kwaliteit te laten zijn. Je wilt immers met geen enkel bedrijfsplan de indruk wekken dat het slordig of snel in elkaar is gezet. Je kunt dan ook het beste een gangbare structuur aanhouden voor jouw bedrijfsplan. Dat zorgt ervoor dat het makkelijk te volgen is en de lezer de gewenste informatie ook goed kan vinden. Probeer daarom ook niet voor jouw bedrijfsplan helemaal all out te gaan wat betreft creatieve versies. Het mag zeker de aandacht te trekken en saai hoeft het niet te zijn, maar wel duidelijk en overzichtelijk! Een goed bedrijfsplan is lang genoeg om alle belangrijke aspecten te raken, maar kort genoeg om de aandacht van de lezers/investeerders vast te houden.
Hoofdlijnen voor het schrijven van een bedrijfsplan:
- Ga te rade of jouw bedrijfsidee ook potentieel heeft
- Toets de haalbaarheid van jouw idee
- Interne onderdelen:
- Beschrijf je missie
- Beschrijf je product of dienst
- Onderzoek de best passende rechtsvorm
- Operations plan:
- Beschrijf de samenstelling van het management en het team (wie is er nodig)
- Beschrijf de gewenste locatie, faciliteiten etc (wat is er nodig)
- Marketing plan
- Externe onderdelen van het bedrijfsplan:
- Onderzoek de grootte en groei van de industrie
- Verzamel trends en succesfactoren
- Onderzoek jouw doelgroep
- Bestudeer je concurrentie
- Financiële verwachtingen
- Berekening van de opstartkosten
- (verwachte) Winst-en verlies rekening eerste 3 jaar
- (verwachte) Balans eerste 3 jaar
Handige tips voor het schrijven:
En terwijl ik dit allemaal schrijf besef ik me dat het schrijven van een bedrijfsplan wel wat meer aandacht verdient dan een enkel blog artikel. Dus ik heb besloten er een reeks artikelen van te maken. Vandaag begin ik met vier praktische tips. En de komende weken ga ik de rest stap voor stap behandelen. Zo kun je alles helemaal gratis en voor niks raadplegen als je een businessplan wilt gaan schrijven. Ik splits de onderdelen van een bedrijfsplan in losse artikelen, er zal komende weken iedere maandag 1 artikel online komen, waarin ik een onderdeel van het businessplan uitgebreid behandel. Zo kun jij ook echt de tijd nemen voor een onderdeel voordat je vooruit springt naar het volgende. Want dat is meteen tip 1:
Neem de tijd voor het onderzoeken van je business idee. Gebruik het schrijven van je plan meteen als periode om je idee te testen.
De tweede tip heeft betrekking op het toetsen van je bedrijfs idee. Ga er niet blindelings vanuit dat jouw idee fantastisch is. Als je goed van start wilt gaan zul je bronnen moeten gaan raadplegen. Dat kan van alles zijn, online bronnen over de sector waarin je actief zult zijn, je doelgroep kun je vragen stellen of je kunt cijfers van overheidsinstanties raadplegen. Daarover later meer, maar het brengt ons alvast bij tip 2:
Onderschat gedegen marktonderzoek niet. Het testen van je idee lijkt misschien onnodig, maar het helpt je echt in later stadia van je businessplan.
Het kan zijn dat je online veel adviezen ziet over het kort en bondig maken van je businessplan. En hoewel daar zeker een kern van waarheid inzit als je je businessplan aan investeerder wilt voorleggen, het moet je echter niet tegenhouden in je schrijfproces. Het is heel erg belangrijk om in jouw bedrijfsplan feiten te laten terugkomen. Als je iets beweert, bijvoorbeeld de markt gaat groeien. Dan moet deze stelling wel ondersteunt worden door resultaten van jouw onderzoek. Citeer bijvoorbeeld een artikel van een vak website. Deze feiten kun je vervolgens aanvullen met jouw inzichten over je plan. Jouw bedrijfsplan mag best wat van je eigen enthousiasme uitstralen, dat maakt het uiteindelijk een compleet plaatje.
Mijn mening is, je kunt in een businessplan nooit te veel in detail gaan, immers is het alleen maar goed als je echt over alle business-onderdelen goed hebt nagedacht. Beter is het om je creatieve brein lekker te laten gaan en later wat details weer weg te halen (of ergens anders te bewaren). Zo stimuleer je jezelf om over alles bewust na te denken, het is jouw droom, jouw idee. Laten we het schrijven ook een beetje leuk maken door lekker creatief te mogen zijn. Dat is tip 3:
Laat je schrijfproces niet teveel belemmeren door de harde ‘business’ termen die je tegenkomt. Blijf lekker creatief tijdens het schrijven en houd het leuk voor jezelf. Details mogen best!
Als laatste is het goed om van tevoren al na te denken wat het doel is van je business. Misschien wil je veel geld gaan verdienen, of wellicht ben je wat romantischer ingesteld en wil je een verschil gaan maken met je business. Alle doelen zijn goed, maar zorg dat het duidelijk is voor jezelf. Zo kun je tijdens het schrijven goed rekening houden met de haalbaarheid.
Houd je doel helder voor ogen.
Tot zover de tips voordat je begint met schrijven. Zoals gezegd zal ik de komende weken dieper ingaan op elk onderdeel van een businessplan. Kun je niet wachten om te starten? Dan kun je nu al aan de slag met het creatieve denkproces rondom je business idee. Maak een mindmap en schrijf daarom heen alles wat er in je opkomt als jij over je business idee nadenkt. Laat je even helemaal gaan. Deze mindmap kun je later weer eens terug pakken om te zien of je in je businessplan alles hebt verwerkt waar jou creatieve brein blij van wordt. Een businessplan dat past bij jouw vrije droom maakt de kans groot dat je er echt mee aan de slag gaat!
Heb jij al eens nagedacht over, of misschien ben je zelfs gestart met, het schrijven van een businessplan? Hoe is het proces bij jou gegaan?
